Τα σημερινά ρομπότ απέχουν πολύ από τα εξελιγμένα ρομπότ της επιστημονικής φαντασίας, αφού ακόμα και τα πιο "έξυπνα" από αυτά είναι μόλις και μετά βίας κάτι περισσότερο από "σκλάβοι" που εκτελούν την εργασία για την οποία έχουν προγραμματιστεί από τους ανθρώπους.
Ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να κατασκευάσουν ρομπότ που θα είναι λιγότερο εργάτες και περισσότερο σύντροφοι. Για να παίξουν όμως αυτό το ρόλο, θα πρέπει να μπορούν να αλληλεπιδρούν με φυσικό τρόπο με τους ανθρώπους, να αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο, να παίρνουν πρωτοβουλίες, να αποφασίζουν, να κάνουν ερωτήσεις, να συζητάνε και τελικά να προβλέπουν ή να "διαβάζουν" τις προθέσεις του ανθρώπου-συνομιλητή τους, πράγμα καθόλου εύκολο για μια "μηχανή".
Το χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. Πρόγραμμα JAST (Joint Action Science & Technology) στοχεύει ακριβώς αυτό, να φτιάξει ένα ρομπότ που μπορεί να προβλέψει τις δράσεις και τις προθέσεις ενός ανθρώπου, κατά τη διάρκεια της συνεργασίας τους για την υλοποίηση ενός έργου.
Οι έρευνες στις νευροεπιστήμες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι βασίζονται σε "νευρώνες-καθρέπτες" του εγκεφάλου τους, που ενεργοποιούνται, όταν παρακολουθούν μια δραστηριότητα. Οι νευρώνες μιμούνται ό,τι βλέπουν, αντιγράφοντας μια δραστηριότητα και αναπαράγοντάς την νοητικά, έτσι καταλαβαίνουν και μαθαίνουν. Απλώς παρατηρώντας, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι σαν να κάνει ο ίδιος τη δραστηριότητα που βλέπει να κάνει κάποιος άλλος απέναντί του.
Το Πρόγραμμα JAST αξιοποιεί την ανακάλυψη αυτή, δημιουργώντας ένα ρομποτικό σύστημα που ενσωματώνει την ικανότητα παρατήρησης και μίμησης. Το ρομπότ παρακολουθεί έναν άνθρωπο να κάνει κάτι, "χαρτογραφεί" τη συμπεριφορά του και σταδιακά μαθαίνει να προβλέπει τις πράξεις του ανθρώπου-συνεργάτη του. Μπορεί ακόμα και να επισημαίνει τα λάθη του τελευταίου, όταν αυτός ξεφεύγει από αυτό που το ρομπότ έχει ήδη καταγράψει στα κυκλώματά του -ηλεκτρονικά και όχι νευρωνικά!- ως σωστή ή αναμενόμενη ενέργεια.
Με βάση αυτή την ικανότητα, τα πειράματα έχουν δείξει ότι το ρομπότ μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και ως δάσκαλος-καθοδηγητής, π.χ. για την κατασκευή ενός παιγνιδιού. Μπορεί ακόμα να συνεργαστεί ισότιμα με ανθρώπους σε μια δουλειά, φθάνοντας στο σημείο να κάνει κάτι μόνο του πριν καν του το πει κάποιος άνθρωπος, ακριβώς επειδή μπορεί να προβλέψει τι χρειάζεται να γίνει, δηλαδή μπορεί να "διαβάσει" τις προθέσεις του ανθρώπου-συνεργάτη του.
Το ρομπότ του JAST διαθέτει μια "νευρωνική" αρχιτεκτονική που του επιτρέπει όχι μόνο να προβλέπει μηχανικές κινήσεις (όπως κάνουν άλλα ρομπότ), αλλά τις ίδιες τις ανθρώπινες προθέσεις. Πριν όμως αφεθεί ελεύθερο να συνεργαστεί με ανθρώπους σε ένα πραγματικό εργασιακό περιβάλλον, το ευρωπαϊκό ρομπότ πρέπει να μάθει μια σειρά από "τρόπους" συμπεριφοράς, ανάλογα με τις διαφορετικές περιστάσεις, πράγμα όχι ιδιαίτερα εύκολο για ένα ρομπότ.
enet.gr
Επιστροφή
